GFDMO
Model FDM
Czym jest FDM?
Fascial Distortion Model (FDM) – model odkształceń układu powięziowego, został opracowany w latach 90. przez amerykańskiego lekarza Stephena Typaldosa DO. FDM jest poglądem medycznym, który przypisuje przyczynę dolegliwości fizycznych, ograniczeń funkcjonalnych i chorób jednej lub kilku typowym deformacjom układu powięziowego. (Typaldos, 2002). Model FDM zakłada, że w wyniku traumatyzacji tkanki dochodzi do odkształcenia układu powięziowego i wiążących się z tym dolegliwości fizycznych i ograniczeń funkcjonalnych.
Pacjenci najczęściej interpretują je jako ból, dolegliwości neurologiczne oraz ograniczenie zakresu ruchu.
S. Typaldos zakładał, że proces gojenia tkankowego, bez uprzedniego usunięcia dystorsji, jest zaburzony. Jak wiemy, ciało goi się najlepiej w ruchu i obciążeniu, gdyż te są częściami systemów samoregulacji organizmu.
O takim środowisku nie możemy mówić, gdy dystorsje limitują nie tylko zakresy ruchu, ale również pracę układu limfatycznego, siłę i tonus mięśniowy, co w rezultacie prowadzi do adhezji i patologicznych zrostów tkankowych.
Traumatyzacja tkanki jest często zbyt duża by mogło dojść do pełnego procesu samoregulacji (restitutio ad integrum), raczej oczekujemy adaptacyjnych zaburzeń formy i funkcji części systemu, które możemy traktować jako „wewnętrzne” przeciążenie dla organizmu. W wyniku tego procesu powstają w obszarach oddalonych od pierwotnego problemu ale również na ich poziomie kompensacje, ponownie odpowiedzialne za zmiany formy i funkcji. Regulację, adaptację i kompensację należy traktować jako procesy samoregulacji na obciążające warunki życia, do których oczywiście możemy zaliczyć różnego rodzaju obrażenia czy odkształcenia układu powięziowego. Objawy kliniczne adaptacji i kompensacji traktujemy jako chroniczne, np. nakładające się na siebie kompensacje i adaptacje na poziomie odcinka lędźwiowego, często manifestują się w formie bólu chronicznego. Z perspektywy FDM, chroniczny oznacza jedynie stan tkankowy, który zawsze możemy w większym lub mniejszym stopniu zmienić – zależy to od zasady: „Cel, funkcja, struktura.”
Jeżeli za pomocą ściśle określonych technik w modelu FDM skorygujemy odkształcenia, wówczas możemy zaobserwować niemal natychmiastową poprawę dolegliwości bólowych, zwiększenie zakresów, płynności i dynamiki ruchu, poprawę czucia głębokiego, pompy mięśniowej, a często również normalizację odruchów miotatycznych, tonusu i siły mięśniowej.
Jeżeli nie występują dodatkowe zaburzenia metaboliczne, hormonalne, neurologiczne, emocjonalne, etc. wówczas możemy mówić o niezaburzonym procesie gojenia tkankowego. Powyższy opis pozwala nam zbliżyć się do zrozumienia twierdzenia, że: „Terapeuci manualni nie leczą, a raczej są odpowiedzialni za stworzenie optymalnego środowiska do samoleczenia się organizmu.”
FDM leczy, gdy mamy do czynienia z odkształceniami układu powięziowego, a po ich skutecznej terapii pacjent może wejść w pełne, bezbolesne zakresy ruchu i maksymalne obciążenia.
Techniki terapii manualnej o najwyższej skuteczności terapeutycznej, stosowane przez terapeutów FDM, często do złudzenia przypominają gesty wykonywane przez pacjentów w trakcie prowadzonego wywiadu (wskazywanie linii, punktów etc.), dzięki czemu działanie terapeutyczne staje się logiczne, mierzalne i zrozumiałe nie tylko dla terapeuty, ale również dla pacjenta.
Zastosowanie terapii manualnej FDM
Model FDM wyróżnia sześć odkształceń układu powięziowego zaburzających formę i funkcje narządu ruchu, jak i proces jego leczenia. Na chwilę obecną wiedza o terapii FDM może zostać z powodzeniem wykorzystana w rehabilitacji, ortopedii i traumatologii, neurologii, angiologii, reumatologii, pediatrii ale również w medycynie estetycznej i chirurgii plastycznej. W czwartym wydaniu podręcznika FDM Typaldos (2002), Typaldos napisał: „… być może FDM będzie miał największy wpływ, ze wszystkich kierunków medycyny, na kardiologię…”
Każda dystorsja charakteryzuje się ściśle określonymi objawami, które są przyporządkowane do konkretnego gestu (mowa ciała) oraz słowa klucza, jak np. “ciągnie”, “kłuje”, “mrowi”. Rozpoznanie oraz skuteczne leczenie dystorsji zależy oczywiście od: etiologii, patogenezy, oczekiwanego zespołu zaburzeń, dodatkowych obiektywnych ustaleń ze strony terapeuty, rokowań – czyli naturalnego przebiegu choroby z leczeniem i bez, podejścia do leczenia – opierającego się głównie o patogenezę, profilaktyki – opierającej się głównie o etiologię choroby oraz od oczekiwań i postawy pacjenta jak i umiejętności i doświadczenia terapeuty.
Historia i rozwój modelu FDM
Stephen Typaldos, lekarz, D. O. – odkrył w 1991 roku „dystorsyjną” mowę ciała, która zainspirowała go do stworzenia nowego paradygmatu medycznego i stanowi fundament modelu FDM (Fascial Distortion Model) / TMT (Typaldos Manual Therapy). W 1997 roku opublikował książkę: „FDM Clinical and Theoretical Application of the Fascial Distortion Model Within the Practice of Medicine and Surgery”, w której opisał zastosowanie modelu FDM
w Ortopedii, Neurologii, Med. Wewnętrznej i Rehabilitacji.
S. Typaldos jako pierwszy zrozumiał, że mowa ciała jest migowym (gesty) Esperanto wszystkich bólowych pacjentów na Świecie, a zarazem genialnym narzędziem diagnostycznym i terapeutycznym. Większość nowych koncepcji medycznych jest najczęściej rozwinięciem starszych metod, McKenzie, Kaltenborn i Maitland byli uczniami Jamesa H. Cyriaxa, zmiany paradygmatu są rzadkie. W latach 1992-1995 wprowadził i opublikował całkowicie nową koncepcję medyczną i nazwał ją Modelem Odkształceń Powięziowych (Fascial Distortion Model), jest to nowy paradygmat medyczny, który przypisuje przyczynę dolegliwości fizycznych, ograniczeń funkcjonalnych i chorób jednej lub kilku typowym deformacjom/odkształceniom układu powięziowego.
S. Typaldos całe swoje życie zawodowe, podobnie jak Ida Rolf czy A. T. Still poświęcił na odkrywanie
i popularyzowanie swojego sposobu postrzegania chorób i dolegliwości.
Początki Modelu FDM
W swojej pierwotnej formie model FDM był kierowany wyłącznie do lekarzy i osteopatów, jednak Typaldos zawsze zaznaczał, że powinien być kierowany również do fizjoterapeutów z dużym doświadczeniem w zakresie terapii manualnej.
Fizjoterapeuci zawdzięczają możliwość podwyższania swoich umiejętności manualnych oraz diagnostycznych w zakresie odkształceń układu powięziowego niemieckiemu fizjoterapeucie, osteopacie oraz założycielowi IFDMO – International Fascial Distortion Model Organization Framkowi Römerowi. To właśnie Frank jako pierwszy zdecydował, że skieruje potencjał modelu FDM do fizjoterapeutów.
Jesteśmy dumni, że jest naszym przyjacielem, nauczycielem, oraz prezydentem honorowym GFDMO.
Na czym polega terapia FDM?
„W terapii FDM to pacjent jest autorytetem, który używając kluczowych dla danej dystorsji słów i wykonując odpowiedni gest, „rysuje” na swoim ciele w czasie rzeczywistym, „mapę” postępowania terapeutycznego.”, R. Faryj.
Kolokwialnie rzecz ujmując, pacjent pokazuje terapeucie gdzie i na którym poziomie tkankowym jest problem, jakiej struktury anatomicznej dotyczy, jaką technikę z zakresu np. terapii manualnej zastosować, z jaką siłą i w którym kierunku oddziaływać na tkankę. Możemy zauważyć jak ważną rolę odgrywa tu autorytet pacjenta i może się wydawać, że terapeuta staje się tylko narzędziem w jego dłoniach, jednak nic bardziej mylnego. Terapeuta kwalifikuje na podstawie etiologii, patogenezy, mowy ciała, kluczowych słów, palpacji, testów siły mięśniowej, ROM oraz swojego doświadczenia w modelu FDM patologiczne odkształcenie i poddaje je terapii oraz obiektywnej
i subiektywnej ocenie, na podstawie której planuje dalsze postępowanie terapeutyczne.
Dzięki zastosowaniu terapii FDM pacjent po prostym skręceniu górnego stawu skokowego z częściowym uszkodzeniem torebki stawowej oraz uszkodzeniem I /II stopnia więzadła strzałkowo – skokowego może powrócić do pełnego obciążenia już po 2 – 3 jednostkach terapeutycznych. Unieruchomienie kończyny na kilka tygodni w ww. przypadku nie jest zgodne z modelem postępowania terapeutycznego lekarza osteopatii dr Stephena P. Typaldosa.
Zalety terapii FDM
Wykorzystując mowę ciała (gestykulację) oraz sposób w jaki pacjent opisuje bólu, terapeuta jest w stanie natychmiast zastosować dopasowaną formę terapii FDM, przynoszącą w większości przypadków natychmiastową poprawę dolegliwości bólowych i ograniczeń funkcjonalnych.
Terapia FDM sprawdza się najlepiej przy bólach występujących w obrębie narządu ruchu ale również przy zaburzeniach układu trzewnego, naczyniowego jak i nerwowego.
Wiele do tej pory odpornych na terapię manualną znanych jednostek chorobowych, jak np. Fibromialgia, dystrofia odruchowa Sudecka, RZS możemy nie tylko skutecznie uwalniać od bólu czy też stwarzać optymalne środowisko do samoleczenia się organizmu ale po prostu leczyć.
Już po pierwszym kursie terapeuta FDM jest w stanie skutecznie wykorzystać nabytą wiedzę w swoim życiu zawodowym.
FDM jest najszybciej rozwijającym się modelem terapeutycznym.
- "Myślcie modelem FDM i zadbajcie o to, by dotarł do wszystkich potrzebujących go ludzi na świecie, ponieważ dzięki niemu możecie zmienić na lepsze zarówno życie wasze, jak i waszych pacjentów.”
- dr Stephen Typaldos
- ul. Leśna 1
- 12-200 Pisz
- kancelaria@gfdmo.com